श्रीगणेशाय नमः जयजयाजी पंढरीशा ॥ रुक्मिणीवरा आदिपुरुषा ॥ पुंडलीकवरदा पुंडरीकाक्षा ॥ सर्वसाक्षी जाणता तूं ॥१॥ हे जगत्पालका जगन्नायका ॥ ब्रह्मांडावरी यादवकुळाटिळका ॥ आतां भक्तिसारीं दीपिका ॥ ग्रंथार्थदृष्टी मिरवावी ॥२॥ मागिले अध्यायीं सिद्धसाधन ॥ श्रीमच्छिंद्रनाथा आलें घडोन ॥ उपरांतिक भस्मदान ॥ सरस्वतीतें तेणें केलें ॥३॥ केले परी दैवहत ॥ तिनें टाकिलें गोमहींत ॥ परी फार ठकली अदैववंत ॥ अतिहीन प्रारब्धीं ॥४॥ घर पुसत लाभ आला ॥ तो निर्दैवपणें पदीं लोटिला ॥ कीं पुढें मांदुस येतां वहिल ॥ अंध होय आवडीनें ॥५॥ कीं अवचट लाधला चिंतामणी ॥ तो आवडी गोवी गोफणी ॥ कीं खडा म्हणोनि देतो झोंकोनी ॥ कृषिशेतीं टाकीतसे ॥६॥ कीं अवचट लाधतां पीयूषघट ॥ विष म्हणोनि करी वीट ॥ तेवीं विप्रजाया अदैवें पाठ ॥ नाडलीसे सर्वस्वीं ॥७॥ सहज काननीं फिरतां फिरतां ॥ जाऊनि बैसे कल्पतरुखालता ॥ परी दैवइच्छे भूत खाईल आतां ॥ तन्न्यायें नाडली ॥८॥ कीं कामधेनु गृहीं आली ॥ ती बाहेर बळेंचि दवडिली ॥ तन्न्यायें परी झाली ॥ नाडलीसे सर्वस्वें ॥९॥ किंवा बाण ढाळितां खेळींमेळीं ॥ निधान लाधला हस्तकमळीं ॥ तो गार म्हणोनि सांडिला जळीं ॥ महाडोहीं निर्दैवें ॥१०॥ कीं सहज आतुडे हातीं परीस ॥ खापर म्हणोनि टाकितसे त्यास ॥ कीं घरा आला राजहंस ॥ वायस म्हणोनि दवडिला ॥११॥ कीं हार देऊं देव उदित ॥ परी त्यासी भासलें परम भूत ॥ तन्न्यायें विप्रकांतेस ॥ घडोनि आलें महाराजा ॥१२॥ येरीकडे मच्छिंद्रनाथ ॥ पूर्वसमुद्रीं जगस्त्राथ ॥ करोनि सेतुबंधा येत ॥ रामेश्वरदर्शनीं ॥१३॥ तो श्वेती येऊनि करी स्नान ॥ अवचट देखिला वायुनंदन ॥ क्लेशशरीरा जरा व्यापून ॥ सान शरीरी बैसला ॥१४॥ तया संधींत मेघ वर्षाव ॥ करिता झाला सहजस्वभाव ॥ दरडी उरकोनि गुहा यास्तव ॥ करिता झाला मारुती ॥१५॥ वरुनि वर्षाव पर्जन्य करीत ॥ येरु इकडे दरडी उकरीत ॥ तें पाहोनि मच्छिंद्रनाथ ॥ विस्मयातें पावले ॥१६॥पावला परी हटकोनि बोलत ॥ म्हणे मकंटा तूं मूर्ख बहुत ॥ आतां करिसी सदन निश्वित ॥ स्वशरीर रक्षावया ॥१७॥ पर्जन्य वर्षे विशाळधार ॥ यांत कधीं करसील घर ॥ जैंसे तस्करीं लुटलियावर ॥ दीपा तेल भरीतसे ॥१८॥कीं बाईल गेलिया झोंपा केला ॥ तैसा न्याय घडोनि आला ॥ कीं स्वसदनातें पावक लागला ॥ कूप खणी विझवावया ॥१९॥कीं ग्रीवे पडतां काळफांस ॥ मग वाचिता होय अमरस्तोत्रास ॥ कीं परम पीडितां तृषार्तास ॥ कूप खणूं म्हणतसे ॥२०॥ कीं हदयीं पेटला जठरानळ ॥ कामधेनूचें इच्छिती फळ ॥ किंवा मेघ ओसरल्या बीजें रसाळ ॥ महीलागीं पेरीतसे ॥२१॥ तन्न्यायें पर्जन्यकाळ ॥ सदन करिसी उतावीळ ॥ तस्मात् मूर्ख मर्कट वाचाळ ॥ मिरवूं आलासी पुढागं ॥२२॥ ऐसें ऐकोनि वायुनंदन ॥ म्हणे चतुर आहेस कोण ॥ येरु म्हणे जती पूर्ण ॥ मच्छिंद्र ऐसें मज म्हणती ॥२३॥ येरु ह्नणे तूतें जती ॥ कोणे अर्थी लोक म्हणती ॥ नाथ म्हणे प्रतापशक्ती ॥ आहे म्हणोनि वदतात ॥२४॥ यावरी बोले वायुसुत ॥ आम्ही आयिकतों जती हनुमंत ॥ तुम्ही नूतन जती महींत ॥ एकाएकीं उदेलां ॥२५॥ तरीं आतां असो कैसें ॥ मी मारुतीच्या शेजारास ॥ भावें राहोनि एक वेळेस ॥ वरिलें आहे महाराजा ॥२६॥ तेही कला सहस्त्रांशीं ॥ मातें लाधली महापरेशी ॥ ते तुज दावितों या समयासी ॥ तयापासाव जे प्राप्त झाली ॥२७॥ तरी त्या कळेचें निवारण ॥ करोनि दावीं मजकारण ॥ नातरी जती ऐसें नाम ॥ सोडोनियां जाई बां ॥२८॥ यावरी बोले मच्छिंद्रनाथ ॥ कोणती कळा ती दावीं मातें ॥ तिचें निवारण श्रीगुरुनाथ ॥ करी जाण निश्वयें ॥२९॥ जैसा श्रीराम असतां शयनीं ॥ पाहे मारुती वृक्षावरोनी ॥ नाना पर्वत टाकी उचलोनी ॥ रामशरीरा योजोनियां ॥३०॥ परी रामें न सोडितां शयन ॥ सज्ज करुनि चापबाण ॥ सकळ पर्वतांकारण ॥ निवारण करी तो ॥३१॥ तन्न्यायें श्रीगुरुराज ॥ सकळ अर्थी पुरवील चोज ॥ सकळ ब्रम्हांडाचें ओझें ॥ नखाग्रीं धरील तो ॥३२॥ तेथें तुझी मर्कटा कथा ॥ किती असे दावी आतां ॥ फार करिसील पाषंडता झोकसील कवळीनें ॥३३॥ तरी आतां कां करिसी उशींर ॥ मर्कटा दावीं चमत्कार ॥ ऐसें ऐकतां वायुकुमर ॥ पूर्ण चित्तीं क्षोभला ॥३४॥ उड्डाण करोनि जाय एकांता ॥ तेथें धरी भीमरुपता ॥ न कळतां त्यातें सात पर्वतां ॥ उचलोनिया फेकिले ॥३५॥ नभमंडपीं ढगासमान ॥ पर्वत येतसे पंथीं गगन ॥ तें मच्छिंद्रनाथें दृष्टी पाहोन ॥ स्थिर स्थिर म्हणतसे ॥३६॥ वातप्रेरक मंत्रशक्ति ॥ वाटेंत कोंदली पर्वतीं ॥ तो येरीकडे आणिक मारुती ॥ दुसरा पर्वत फेकितसे ॥३७॥ तो दुसरा म्हणतां तिसरा येत ॥ चवथा पांचवा शतानुशत ॥ मग एकचि मंत्रे करोनि वात ॥ ठायींचे ठायीं रोधिला ॥३८॥ जैसे कंदुक बाळ खेळती ॥ मध्ये अटकतां परते पंथी ॥ तन्न्याय झाला पर्वती ॥ ठायींच्या ठायीं जाती ते ॥३९॥ येरीकडे वायुनंदन ॥ पर्वत परतता दृष्टी पाहोन ॥ पूर्ण क्षोभला जेवीं कृशान ॥ महाप्रळयकाळींचा ॥४०॥ मग महापर्वत एक विस्तीर्ण ॥ उचलोनि बाहुमस्तकीं अर्पून ॥ फेंकावा तो मच्छिंद्रनाथानें ॥ निजदृष्टीने देखिला ॥४१॥ मग अब्धिउदक घेऊनी ॥ वायुआकर्षणमंत्र म्हणोनि ॥ सबळ झुगारोनि पाणी ॥ वायुनंदन सिंचिला ॥४२॥ तेणें भरोनि शरीरीं वात ॥ चलनवलन सर्व सांडीत ॥ ऊर्ध्व झाले दोन्ही हात ॥ मौळीं पर्वत राहिला ॥४३॥ मग ते जैसी स्तंभावरी ॥ रचिली म्हणती द्वारकापुरी ॥ तेवी मारुती शिरावरी ॥ पर्वतातें मिरवीतसे ॥४४॥ खाली टाकावया न चले बळ ॥ जेवीं विरला हस्त विकळ ॥ पदीं चालावयाही बळ ॥ कांही एक न चाले ॥४५॥ तें पाहोनियां दीन बाळ ॥ हदयीं कवळी तात अनिळ ॥ मग प्रत्यक्ष होऊनि रसाळ ॥ सोडीं सोडीं बाळातें ॥४६॥ तैं अवश्य म्हणोनि मच्छिंद्रनाथ वातशक्ती ॥ संगीत झाली देइस्थिती ॥ मग समीप येऊनि नाथाप्रती ॥ धन्य धन्य म्हणतसे ॥४८॥ यावरी बोलता झाला अनिळ ॥ बा मारुती तुझे न चले बळ ॥ तुज मज आतीनिर्बळ ॥ बांधोनि केलें सिद्धानें ॥४९॥ जेणें तुझियां बापा बांधिलें ॥ त्यासी तुझें भय काय आले ॥ त्याचें आचरण तैसें झालें ॥ भक्तिशक्ति अघटित ॥५०॥